Hoornvliesbeschadiging (Cornea-erosie)

Cornea-erosie wordt ook wel hoornvliesbeschadiging genoemd. De buitenste laag van het hoornvlies is bedekt door een dun laagje cellen; het epitheel. Bij een hoornvliesbeschadiging (cornea-erosie) is het buitenste epitheellaagje beschadigd. Er zijn globaal genomen twee vormen van cornea-erosie, waarvoor verschillende behandelingen nodig zijn:

Enkelvoudige cornea-erosie
Bij deze vorm heeft de patiënt éénmalig een cornea-erosie gehad. Deze erosie is meestal ontstaan na een klein oogletsel of trauma. Na de behandeling zijn de klachten over en komen niet meer terug.

Recidiverende cornea-erosie
Het komt (helaas) soms voor dat de corneabeschadiging spontaan weer terugkomt op een later tijdstip. De klachten beginnen vaak gedurende de nacht of ’s ochtends bij het openen van de ogen. De oorzaken van deze recidiverende cornea-erosie zijn een aangeboren hoornvliesziekte of een voorafgaand letsel van het oog.

Klachten bij een hoornvliesbeschadiging

Het voorste deel van het hoornvlies bevat vele kleine zenuwen. Een cornea-erosie is erg pijnlijk, vooral bij knipperen, en gaat gepaard met tranenvloed, lichtschuwheid en een knijpreactie. Bij een grote erosie is het gezichtsvermogen ook verminderd.

Risicofactoren

Cornea-erosie kan worden veroorzaakt door een vreemd lichaam tegen het oog (corpus alienum) of door een beschadiging tijdens een oogoperatie. Voorbeelden van een corpus alienum zijn: een nagel, takken of bladeren, ijzerdeeltjes, randen van papier (bijvoorbeeld de krant), zand in het oog of te hardhandig wrijven in het oog. Ook een niet goed passende of beschadigde contactlens kan een erosie veroorzaken.

Onderzoek

De optometrist kleurt het hoornvlies met een oranje kleurstof (fluoresceïne) en bekijkt het oog met blauw licht. Het beschadigde deel van het hoornvlies kleurt dan groen.

Behandeling

Behandeling enkelvoudige cornea-erosie

Soms is een flapje van epitheelweefsel nog aanwezig. Dit wordt eerst verwijderd onder plaatselijke verdoving. Hierna wordt een cornea-erosie behandeld met oogzalf waarin een antibioticum zit. Na het inbrengen van de zalf wordt een oogverband aangelegd.

Prognose
Met een goede behandeling zal in de meeste gevallen het hoornvlies binnen enkele dagen genezen. Indien de genezing goed verloopt, zal er geen litteken ontstaan en het gezichtsvermogen weer herstellen.

Behandelingen recidiverende cornea-erosie

Er bestaan een aantal behandelingsmogelijkheden die meestal in de hieronder genoemde volgorde worden toegepast. Soms kan de oogarts besluiten om één of meer stappen over te slaan.

  • Een oogzalfverband met antibioticazalf
  • Neutrale oogzalf/gel voor de nacht als smeermiddel
  • NaCl – 5% oogzalf voor de nacht (hypertoon) onttrekt vocht aan het hoornvlies
  • Zachte contactlens als bandage-lens
  • Het epitheel poliklinisch verwijderen
  • Een vorm van micro-epitheliale punctuur, micro-anterieure stromale puncture (AST)
  • Een laserbehandeling van het oppervlakkige deel van het hoornvlies, Phototherapeutische Keratectomie (PTK)

Complicaties van een erosie

Complicaties bij een “enkelvoudige of éénmalige” erosie treden gelukkig weinig op. Eventuele complicaties kunnen bestaan uit plaatselijke littekenvorming of het ontstaan van een ontsteking.