Hoe ontstaat staar?

Staar ontstaat meestal door natuurlijke veroudering van de ooglens. In een gezond oog is de lens helder en soepel, waardoor lichtstralen goed op het netvlies vallen en je scherp kunt zien. 

Naarmate je ouder wordt, kunnen de eiwitten in de lens van structuur veranderen. Ze klonteren samen, wat leidt tot troebelheid in de lens. Hierdoor wordt het licht niet meer goed gebundeld en wordt jouw zicht wazig en doffer. Dit proces is vergelijkbaar met kijken door een beslagen raam: kleuren vervagen en details worden minder scherp.

Naast ouderdom ontstaat staar door:

• Blessures aan het oog of eerdere oogoperaties die het lens kunnen beschadigen.
• Medische aandoeningen zoals diabetes. Sommige aandoeningen verhogen het risico door aantasting van de lens.
• Langdurige blootstelling aan UV-straling zonder goede bescherming. Dit versnelt mogelijk de vertroebeling.
• Het gebruik van bepaalde medicijnen, zoals corticosteroïden. Dit kan de lensstructuur veranderen en het risico op staar vergroten.

Symptomen van staar

De symptomen van staar ontstaan geleidelijk. In het begin merk je misschien alleen een lichte wazigheid, maar na verloop van tijd kan dit erger worden. 

Veelvoorkomende klachten zijn:

• Wazig zien of moeite hebben met details.
• Kleurverandering: kleuren lijken minder helder of wat gelig.
• Last van schitteringen of halos rond lichtbronnen, vooral ’s nachts.
• Dubbelzien met één oog.
• Regelmatig een nieuwe brilsterkte nodig hebben, zonder merkbare verbetering.
• Slechter zien in het donker, wat vooral merkbaar is bij nachtelijk autorijden.

Wie loopt risico op staar

Staar komt het meest voor bij mensen boven de 55 jaar. Naarmate we ouder worden, veroudert ook het lensweefsel in het oog. Dit proces kan leiden tot vertroebeling, wat uiteindelijk staar veroorzaakt. 

Naast leeftijd kunnen bepaalde gezondheidsomstandigheden, zoals diabetes, het risico op staar verhogen. Ook langdurige blootstelling aan fel zonlicht zonder adequate oogbescherming, roken en een ongezonde leefstijl zijn bekende risicofactoren. Sommige mensen ontwikkelen staar na een oogtrauma, een eerdere oogoperatie of het langdurig gebruik van bepaalde medicijnen, zoals corticosteroïden. 

Er zijn zelfs gevallen van aangeboren staar, waarbij staar al vanaf de geboorte aanwezig is. Kortom, hoewel leeftijd de grootste risicofactor is, kunnen omgevingsfactoren, leefstijl en onderliggende medische aandoeningen ook een belangrijke rol spelen.

Diagnose van staar

Het vaststellen van staar begint vaak met een bezoek aan een opticien of oogarts, meestal naar aanleiding van klachten over wazig of minder scherp zicht. Tijdens het onderzoek wordt de gezichtsscherpte gemeten en kijkt de oogarts of optometrist met een spleetlamp naar de helderheid van de lens. 

Met deze speciale microscoop kan de arts de mate en plaats van de vertroebeling beoordelen. Daarnaast worden soms aanvullende onderzoeken uitgevoerd, zoals metingen van de oogdruk en het hoornvlies. Door een uitgebreide controle krijgt de arts een goed beeld van de ernst van de staar en kan hij of zij bepalen welke behandeling het beste is.

Wanneer is een staarbehandeling nodig?

Niet iedereen met staar heeft direct een operatie nodig. Als je dagelijkse bezigheden, zoals lezen, autorijden of tv-kijken, niet worden beïnvloed, kun je meestal nog even wachten. Maar staar verdwijnt nooit vanzelf en wordt in de loop van de tijd erger. Wanneer je klachten steeds hinderlijker worden, is het verstandig om een staaroperatie te overwegen.

Benieuwd naar de mogelijke behandelingen? Lees hier meer over onze staaroperaties.

Veelgestelde vragen over staar

• Komt staar altijd in beide ogen voor?

Ja, meestal wel, al begint het vaak in één oog.

• Hoe weet ik of mijn klachten door staar komen

Een vooronderzoek door een oogarts kan dit vaststellen.

• Kan ik staar voorkomen?

Niet altijd, maar een gezonde leefstijl, bescherming tegen UV-straling en regelmatige controles kunnen helpen het risico te verkleinen.