Wanneer je niet scherp kunt zien

Slecht zicht door een oogsterkteafwijking

Een goed werkend oog is zó gevormd dat lichtstralen door het hoornvlies en de lens optimaal worden gebundeld. Hierdoor ontstaat een scherp beeld op het lichtgevoelige netvlies achter in het oog. Als dat niet het geval is, is er sprake van een oogsterkteafwijking. Veel oogafwijkingen kunnen worden behandeld door laseren of lensimplantaties.

Er zijn verschillende soorten oogsterkteafwijkingen, zoals bijziendheid, verziendheid of ouderdomsverziendheid. Van welke afwijking sprake is, is afhankelijk van de oorzaak van het onscherpe beeld op het netvlies.

Download de folder

Verschillende oogsterkteafwijkingen

Bijziendheid (myopie)

Bij bijziendheid (min-sterkte) is de oogbol te lang in verhouding tot het bundelend vermogen van het hoornvlies en de ooglens. Daardoor worden lichtstralen van ver verwijderde voorwerpen te sterk gebogen. Ze komen daardoor al samen vóór het netvlies. Dit geeft een onscherp beeld.

Symptomen van bijziendheid zijn:

  • Voorwerpen in de verte wazig zien
  • Verminderde schoolresultaten bij kinderen

Bijziendheid komt meestal aan het licht rond de puberteit, maar de afwijking kan al jaren eerder ontwikkeld zijn. Meestal stabiliseert de sterkte zich in het begin van de volwassenheid, wanneer de groei stopt. Wie ernstig bijziend is, is vatbaarder voor aandoeningen zoals netvliesloslating, glaucoom en maculadegeneratie.

Verziendheid (hypermetropie)

Bij verziendheid (plus-sterkte) is de oogbol te kort in verhouding tot het bundelend vermogen van het hoornvlies en de ooglens. Daardoor worden lichtstralen van voorwerpen te zwak gebogen. Ze komen daardoor pas samen áchter het netvlies. Dit geeft een wazig beeld dichtbij. Jongeren kunnen voorwerpen van veraf vaak nog wel duidelijk zien. Dit komt doordat de lens flexibel is en gemakkelijk kan accommoderen. Dit vermogen neemt af met de leeftijd, zodat ook het verzien wordt aangetast.

Symptomen van verziendheid zijn:

  • Gebrek aan belangstelling voor kleine voorwerpen. Dit is vooral te merken bij kinderen
  • Problemen met lezen
  • Hoofdpijn

Hoe ernstiger de aandoening, des te eerder de symptomen aan het licht komen. Regelmatige controle en tijdige behandeling van verziendheid bij kinderen is belangrijk. Hiermee kan scheelzien en de ontwikkeling van een lui oog voorkomen worden.

Cilinderafwijking (astigmatisme)

Bij een cilinderafwijking is het hoornvlies niet rond als een voetbal, maar ovaal als een rugbybal. Die ongelijke kromming van het hoornvlies zorgt ervoor dat binnenkomende lichtstralen onregelmatig worden gebroken. De lens kan niet alle lichtstralen tegelijk bundelen op het netvlies. Het gevolg is wazig zicht. Een cilinder gaat veelal gepaard met bijziendheid of verziendheid.

Symptomen van een cilinder zijn:

  • Wazig worden van kleine letters
  • Onvermogen om verre en nabije voorwerpen scherp te zien

Een cilinder is meestal aanwezig vanaf de geboorte. De afwijking kan langzaam erger worden naarmate men ouder wordt. Soms is deze afwijking het gevolg van een oogaandoening zoals keratoconus of oogletsel waarbij littekens op het hoornvlies zijn ontstaan.

Ouderdomsverziendheid (presbyopie)

Ouderdomsverziendheid treedt op vanaf ongeveer het 40ste levensjaar. Dit komt doordat het accommodatievermogen met de jaren afneemt. Het accommodatievermogen is het vermogen van de ooglens om scherp te stellen. Symptomen van ouderdomsverziendheid zijn:

  • Dichtbij zicht wordt waziger
  • Om scherp te zien worden voorwerpen steeds verder van de ogen af gehouden

Behandeling

De opticien kan je ogen controleren op oogsterkteafwijkingen. De meest bekende oplossing voor scherp zicht is het dragen van een bril of contactlenzen. Veel mensen vinden het dragen van een bril niet altijd even prettig. Contactlenzen zijn in sommige gevallen een oplossing. Hierbij moet wel rekening gehouden worden met de veiligheid. Het is belangrijk om de ogen elk half jaar te laten controleren door een optometrist of contactlensspecialist. Alleen door zorgvuldig om te gaan met contactlenzen beperk je de gezondheidsrisico’s voor de ogen tot een minimum. Lees hier alles over contactlenzen.

Een mooie lang termijnoplossing voor oogsterkteafwijkingen is een behandeling via ooglaseren of lensimplantaties. Alleen een leesbril? Dan is refractiechirurgie helaas niet weggelegd voor jou.